राजा भनेपछि हामीले ‘इन्ष्टिच्युसन’लाई बुझ्नुपर्छ । पूरै राजसंस्थालाई बुझ्नुपर्छ । राजा एउटा व्यक्ति मात्र हुँदैन । संस्था प्रमुख हुन्छ, व्यक्ति गौण रहन्छ । संस्था रहेसम्म व्यक्ति आउँछन जान्छन । पृथ्वीनारायण शाह पनि राजा थिए, रणबहादुर शाह पनि राजा थिए । त्यसपछि राजेन्द्र शाह सुरेन्द्र शाह पनि राजा भए । त्यो संस्था नै महान् थियो । वीपी कोइरालाले भनेको राजा पनि व्यक्ति होइन संस्था नै हो । हो त्यो राजसंस्थाले राष्ट्रियताको प्रत्याभूति गर्छ । राजसंस्थाको प्रकृति नै असंलग्न हुन्छ । पार्टी, गुट, समूह राजाको केही पनि हुँदैन । देशको सम्पूर्ण भूभाग, सम्पूर्ण जनता मेरा हुन् भन्ने त्यो संस्थाको भावना हुन्छ । त्यति मात्र होइन, कांग्रेस, कम्युनिष्ट, माओवादी, राप्रपा सबै मेरा जनता हुन् भन्ने भावना हुन्छ । त्यसकारणले राजा राजनीतिक खेलभन्दा माथि बस्नुपर्छ भन्ने राजसंस्थाको आफ्नै मान्यता हो । राजाले कहिल्यै पार्टीगत वा विचारधारागत राजनीतिमा हस्तक्षेप त के रुची समेत देखाएनन् । किनभने राजसंस्थाको जवाफदेहिता देश र जनताप्रति हुन्छ । ऊ देश र जनताप्रति वफादार हुन्छ । अर्काे एउटा के हुन्छ भने राजालाई आफ्नो उत्तराधिकारीको चासो हुन्छ, आफ्नो छोरालाई कुशल राजा बनाएर राख्ने चिन्ता हुन्छ । त्यसका निम्ति राजालाई देशको चिन्ता हुन्छ । त्यसैले आफ्ना छोरा नातिका लागि पनि राजाको स्वार्थ देश मात्र हुन्छ । तसर्थ राष्ट्रप्रमुखमा राजा वफादार हुन्छ भन्ने मान्यताले काम गर्दछ ।